بریتانیا و چین پس از وقفه‌ای شش‌ساله، گفتگوهای اقتصادی و مالی را از سر گرفتند. این گفتگوها همزمان با سفر «ریچل ریوز»، وزیر خزانه‌داری بریتانیا، به پکن انجام شد و نشان‌دهنده تلاش دولت کارگر بریتانیا برای بازسازی روابط با دومین اقتصاد بزرگ جهان است.
ریوز، به همراه هیئتی از رهبران تجاری و مقامات مالی بریتانیا، با مقامات ارشد چینی از جمله معاون نخست‌وزیر «هه لی‌فنگ» و معاون رئیس‌جمهور «هان ژنگ» دیدار کرد. او در این دیدارها بر اهمیت ایجاد روابطی «باثبات و عمل‌گرایانه» بین بریتانیا و چین تأکید کرد.
«دو کشور ما می‌توانند در حوزه‌های مورد علاقه مشترک به نفع شهروندانمان همکاری کنند، در عین حال که در مواقع اختلاف صریح و شفاف باشند.»
تنش‌ها در روابط چین و بریتانیا
روابط بریتانیا و چین در سال‌های اخیر به دلیل اتهامات جاسوسی متقابل، حمایت چین از روسیه در جنگ اوکراین و سرکوب آزادی‌های مدنی در هنگ‌کنگ (مستعمره سابق بریتانیا) تیره شده است.
ریوز در سفر خود به این مسائل پرداخت و از پکن خواست حمایت خود از جنگ روسیه را متوقف کند و نگرانی‌ها درباره حقوق و آزادی‌ها در هنگ‌کنگ را مطرح کرد.
با وجود این تنش‌ها، دو طرف توافق‌نامه‌هایی به ارزش ۶۰۰ میلیون پوند (۷۳۲ میلیون دلار) طی پنج سال آینده در بخش‌هایی مانند امور مالی امضا کردند. ریوز گفت که تعامل دوباره با چین می‌تواند در نهایت تا ۱ میلیارد پوند برای اقتصاد بریتانیا ارزش اقتصادی ایجاد کند.
انتقادهای داخلی در بحبوحه چالش‌های اقتصادی
این سفر در حالی انجام می‌شود که بریتانیا با فشارهای اقتصادی از جمله آشفتگی در بازار اوراق قرضه و افزایش هزینه‌های استقراض مواجه است. حزب محافظه‌کار اپوزیسیون از ریوز به دلیل تمرکز بر چین به جای رسیدگی به نگرانی‌های اقتصادی داخلی انتقاد کرد.
ریوز در مقاله‌ای در تایمز از سفر خود دفاع کرد و تأکید کرد که موقعیت چین به عنوان چهارمین شریک تجاری بزرگ بریتانیا، تعامل با این کشور را ضروری می‌سازد. او اشاره کرد که صادرات بریتانیا به چین از نزدیک به نیم میلیون شغل در بریتانیا حمایت می‌کند.
«انتخاب نکردن تعامل با چین، در واقع هیچ انتخابی نیست.»
احیای گفتگوهای اقتصادی
این سفر نشان‌دهنده احیای گفتگوهای اقتصادی و مالی چین و بریتانیاست که از سال ۲۰۱۹ به دلیل همه‌گیری کرونا و وخامت روابط دیپلماتیک متوقف شده بود. هدف این گفتگوها کاهش موانع تجاری و گسترش فرصت‌ها برای شرکت‌های بریتانیایی در چین است، به ویژه در زمینه‌هایی مانند امور مالی پایدار، اتصال بازارهای سرمایه و هماهنگی‌های نظارتی.
ریوز همچنین از برنامه چین برای انتشار نخستین اوراق قرضه سبز دولتی در لندن در سال جاری استقبال کرد که نشان‌دهنده علاقه مشترک به سرمایه‌گذاری پایدار است.
بحث‌ها شامل کاهش موانع دسترسی به بازار برای کالاها و خدمات بود و تمرکز بر افزایش تجارت بریتانیا و چین در محصولات کشاورزی-غذایی داشت.
معاون نخست‌وزیر چین «هه لی‌فنگ» تأیید کرد که هر دو طرف برای رفع موانع سرمایه‌گذاری در حوزه‌های کلیدی مانند فناوری پاک، علوم زیستی، فناوری دیجیتال و خدمات مالی توافق کرده‌اند.
سفر هیئت بلندپایه بریتانیا به چین
ریوز با همراهی «اندرو بیلی»، رئیس بانک مرکزی بریتانیا، مدیران عامل سازمان مقررات مالی بریتانیا و گروه بورس لندن و مدیران ارشد شرکت‌های بزرگ مالی بریتانیا از جمله HSBC و Standard Chartered به چین سفر کرد.
این سفر پس از دیدارهای دیپلماتیک اخیر انجام شد، از جمله سفر وزیر خارجه بریتانیا «دیوید لامی» به چین در ماه اکتبر و ملاقات نخست‌وزیر «کیر استارمر» با رئیس‌جمهور چین «شی جین‌پینگ» در حاشیه اجلاس G20 در ماه نوامبر.
توازن بین تعامل و امنیت
نخست‌وزیر استارمر رویکردی «عمل‌گرایانه» در روابط با چین اتخاذ کرده و بر همکاری در زمینه ثبات جهانی، تغییرات اقلیمی و گذار به انرژی پاک تأکید دارد. اما حزب محافظه‌کار نگرانی‌هایی را در مورد اولویت دادن به روابط تجاری بر امنیت ملی و حقوق بشر مطرح کرده است.
مقامات اطلاعاتی بریتانیا بارها نسبت به خطرات امنیتی ناشی از چین هشدار داده‌اند و اتهامات اخیر جاسوسی این نگرانی‌ها را تشدید کرده است.
ریوز با اذعان به این نگرانی‌ها گفت: «امنیت ملی پایه‌ای است که هر دولتی در اولویت‌بندی‌های خود مدنظر قرار می‌دهد. اما داشتن روابط عمل‌گرایانه و سازنده با شرکای جهانی نیز برای منافع ملی بریتانیا ضروری است.»