جیمی دایمن، مدیرعامل بانک جیپیمورگان چیس، هشدار داد که بازار اوراق قرضه آمریکا در آستانه فروپاشی قرار دارد؛ دلیل اصلی، افزایش بیسابقه بدهیهای دولت است. او از دولت ترامپ خواست تا سیاستهای مالی کشور را اصلاح کرده و در مسیر پایدارتری قرار دهد.
دایمن در نشست اقتصادی ریگان گفت: «شاهد شکاف در بازار اوراق خواهید بود. این اتفاق میافتد و شما دچار وحشت میشوید. البته من نگران نمیشوم، ما مشکلی نخواهیم داشت.»
این هشدار در حالی مطرح شده که کنگره در حال بررسی بودجه سنگین پیشنهادی ترامپ است؛ طرحی که در صورت تصویب، انتظار میرود کسری بودجه فدرال را به شکل قابل توجهی افزایش دهد. دفتر بودجه کنگره پیش از ارائه این طرح اعلام کرده بود که نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی آمریکا طی سالهای آینده از اوج آن در دهه ۱۹۴۰ نیز فراتر خواهد رفت.
بازده اوراق بلندمدت خزانهداری آمریکا نیز تحت فشار قرار گرفته است. نرخ بازده اوراق ۳۰ ساله اکنون به حدود ۵/۰ درصد رسیده که در مقایسه با رقم کمی بالاتر از ۴/۰ درصد در آغاز سال ۲۰۲۴، رشد قابل توجهی دارد. همچنین مؤسسه رتبهبندی مودیز، رتبه اعتباری سهگانه A آمریکا را در همین ماه کاهش داده است.
بازار اوراق خزانهداری آمریکا از ۵ تریلیون دلار در سال ۲۰۰۸ به ۲۹ تریلیون دلار رسیده است. این رشد در شرایطی رقم خورده که دولت از یکسو مالیاتها را کاهش داده و از سوی دیگر، بهویژه در دوره همهگیری کرونا، هزینههای خود را بهطور گسترده افزایش داده است. این بازار بزرگترین و نقدشوندهترین بازار اوراق در جهان است و تاکنون از مزیت دلار بهعنوان ارز ذخیره جهانی بهرهمند بوده؛ اما با افزایش بدهی، تقاضا نیز کاهش یافته است. سرمایهگذاران خارجی طی دهه گذشته بهتدریج از این بازار خارج شدهاند و سیاستهای تعرفهای دولت ترامپ این روند را سرعت بخشیده است.
دایمن شرایط فعلی را حاصل مجموعهای از تنشهای ژئوپولیتیکی، جنگهای تجاری و رشد بدهی جهانی دانست. او گفت: «نمیدانم بحران در شش ماه آینده رخ میدهد یا شش سال آینده، اما باید مسیر بدهی را تغییر دهیم.» او از نهادهای نظارتی خواست تا با اصلاح برخی قوانین، ظرفیت بانکها برای معامله در بازار اوراق را افزایش دهند.
جان والدرون، رئیس گلدمن ساکس، نیز اظهارات مشابهی داشت. او کسری بودجه آمریکا را «تا حدی نگرانکننده» دانست و تأکید کرد که این موضوع، خطر اصلی برای بازار اوراق در شرایط فعلی اقتصاد کلان است. به گفته او، «ما با کسریهای بزرگتری روبهرو خواهیم شد، استقراض خزانهداری افزایش مییابد و نرخهای بهره بلندمدت همچنان بالا میروند که در نهایت هزینه سرمایه را افزایش داده و به مانعی برای رشد اقتصادی تبدیل خواهد شد.»
بر اساس برآورد کمیته مستقل بودجه مسئولانه فدرال، طرح بودجه ترامپ تا سال ۲۰۳۴ دستکم ۳/۳ تریلیون دلار به بدهی آمریکا اضافه خواهد کرد. همچنین، مودیز پیشبینی کرده است که کسری بودجه از ۶/۴ درصد تولید ناخالص داخلی در سال گذشته به نزدیک ۹ درصد در سال ۲۰۳۵ خواهد رسید.
دایمن همچنین خواستار اصلاح نظام مالیاتی در بخش «کرید اینترست» شد؛ امتیازی در قانون مالیاتی که سود قابل توجهی برای مدیران شرکتهای سرمایهگذاری خصوصی به همراه دارد. او گفت: «ما قطعاً باید بر carried interest مالیات وضع کنیم.» این پیشنهاد سالها مورد حمایت دموکراتهایی مانند باراک اوباما بوده و اخیراً نیز مورد تأیید ترامپ قرار گرفته است.
در پایان، دایمن در پاسخ به پرسشی درباره احتمال حضور در عرصه سیاست گفت: «اگر فکر میکردم میتوانم واقعاً پیروز شوم، وارد رقابت میشدم؛ اما فکر نمیکنم چنین احتمالی وجود داشته باشد.»