شرکت‌های آمریکایی انویدیا و ای‌ام‌دی پذیرفته‌اند ۱۵ درصد از درآمد فروش تراشه‌های هوش مصنوعی خود در چین را به دولت آمریکا پرداخت کنند تا مجوز صادرات به این کشور را دریافت کنند. این اقدام که به گفته منابع آگاه بی‌سابقه است، برخلاف روال معمول کنترل‌های صادراتی آمریکا است که معمولاً بر پایه ملاحظات امنیت ملی انجام می‌شود، نه کسب درآمد.
روزنامه فایننشال تایمز نخستین بار این خبر را منتشر کرد. انویدیا در بیانیه‌ای اعلام کرد که از قوانین آمریکا پیروی می‌کند و امیدوار است مقررات صادراتی امکان رقابت این کشور را در بازار چین و جهان فراهم کند. این شرکت تأکید کرد که ماه‌هاست تراشه‌های H20 را به چین ارسال نکرده است.
دولت ترامپ در آوریل فروش تراشه H20 به چین را به دلایل امنیتی متوقف کرد، اما در ژوئیه و پیش از مذاکرات تجاری با پکن، این تصمیم را لغو نمود. H20 آخرین تراشه هوش مصنوعی انویدیا بود که پس از محدودیت‌های اعمال‌شده در دولت بایدن، امکان فروش به چین را داشت.
این توافق با انتقاد برخی کارشناسان مواجه شده است. آنان می‌گویند این اقدام ممکن است با قانون اساسی آمریکا که دریافت مالیات از صادرات را ممنوع کرده، در تضاد باشد. پیتر هارل، مقام پیشین کاخ سفید، آن را مغایر قانون اساسی دانسته و کریستوفر پادیلا، مقام سابق کنترل صادرات، آن را «خطرناک» و «بی‌سابقه» توصیف کرده است.
به گفته کارشناسان حقوقی، تنها خود شرکت‌ها می‌توانند علیه این تصمیم اقدام کنند، اما اغلب ترجیح می‌دهند با دولت توافق کنند تا وارد پرونده قضایی شوند. یکی از منابع آگاه نیز گفته است این توافق عملاً به شرکت‌ها امکان می‌دهد با پرداخت پول، محدودیت‌های امنیت ملی را دور بزنند.
مدیرعامل انویدیا، جنسن هوانگ، هفته گذشته با دونالد ترامپ دیدار کرد. پس از این دیدار، ترامپ به وزیر بازرگانی دستور داد مجوزهای صادرات صادر شود. ای‌ام‌دی، کاخ سفید و نهادهای دولتی چین هنوز در این‌باره اظهارنظر نکرده‌اند.
انویدیا که اکنون باارزش‌ترین شرکت سهامی عام جهان است، نقش مهمی در رقابت فناوری میان آمریکا و چین دارد و تراشه‌های هوش مصنوعی آن در هر دو کشور برای ابررایانه‌ها ضروری است.
