با وجود کاهش قیمت نفت و کاهش سوددهی شرکتهای انرژی، اوپک پلاس اعلام کرد که هشت کشور عضو این گروه از ماه ژوئن تولید نفت خود را در مجموع حدود ۴۱۱,۰۰۰ بشکه در روز افزایش خواهند داد. این تصمیم در حالی گرفته شده که این گروه معمولاً برای جلوگیری از افت قیمتها، عرضه را محدود میکند، اما این بار رویکرد متفاوتی در پیش گرفتهاند.
اوپک پلاس میگوید بازار نفت همچنان وضعیت خوبی دارد و ذخایر جهانی پایین است. اما در پس این تصمیم، نارضایتیهایی بهویژه از سوی عربستان سعودی دیده میشود. عربستان که نقش رهبری را در اوپک پلاس دارد، از اینکه برخی کشورها مانند قزاقستان، عراق و امارات به سقفهای تولید توافقشده پایبند نیستند، ناراضی است.
ریچارد برونز، رئیس بخش ژئوپلیتیک مؤسسه انرژی اسپکتس، میگوید: «عربستان دیگر نمیخواهد بار اصلی کاهش تولید را به دوش بکشد، در حالی که دیگران از زیر بار سهمیهها شانه خالی میکنند.»
با اینکه تقاضای جهانی برای نفت همچنان بالا است و در سهماهه نخست ۲۰۲۵ روزانه ۱/۲ میلیون بشکه افزایش داشته، تحلیلگران به دلیل تنشهای تجاری جهانی، پیشبینیهای آینده را کاهش دادهاند. قیمت نفت برنت از اوایل آوریل حدود ۲۰٪ کاهش یافته و قیمت نفت آمریکا (وست تگزاس اینترمدیت) هم به زیر ۶۰ دلار در هر بشکه رسیده؛ قیمتی که پایینتر از سطح سوددهی برای تولیدکنندگان نفت شیل در آمریکا است.
این شرایط فشار زیادی را بر تولیدکنندگان با هزینه بالا وارد کرده است، بهویژه در آمریکا که تولید خود را افزایش دادهاند، در حالی که اوپک پلاس قبلاً تولید را کاهش داده بود. کارشناسان مؤسسه S&P Global هشدار دادهاند که اگر اوپک پلاس برای تثبیت قیمتها اقدامی نکند، این وظیفه به دوش تولیدکنندگان پرهزینه خواهد افتاد.
در عین حال، عربستان و امارات احتمالاً سیاستهای خود را بهگونهای تنظیم میکنند که با خواستههای دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، هماهنگ باشد؛ کسی که به دنبال کاهش قیمت انرژی است و بهزودی قرار است به منطقه سفر کند. تحلیلگران معتقدند کاهش قیمت نفت یکی از نکات مثبت اقتصادی برای دولت ترامپ به شمار میرود که وعده داده هزینه سوخت را برای مردم آمریکا پایین بیاورد.
همچنین ممکن است عربستان و امارات در تلاش باشند در مذاکرات مربوط به همکاریهای دفاعی و فناوری هوش مصنوعی، و همچنین مذاکرات تازهاحیاشده درباره توافق هستهای با ریاض، دست بالا را داشته باشند.
در گذشته، در چنین شرایطی اوپک پلاس معمولاً تولید را کاهش میداد. اما این بار هشت کشور اصلی، از جمله عربستان، روسیه و امارات، در حال لغو محدودیتهای قبلی و بازگرداندن ۲/۲ میلیون بشکه در روز از تولید خود هستند. عربستان نقش اصلی را در این تصمیم دارد و بیشترین افزایش تولید را نیز به خود اختصاص داده است.
بهوشان باهری از S&P Global میگوید: «همهچیز بستگی دارد به اینکه عربستان و امارات بخواهند برای حفظ قیمتها دوباره تولید را کاهش دهند یا نه.» و فعلاً چنین چیزی دیده نمیشود.
کشورهایی مثل قزاقستان، عراق و امارات هم به دلیل جذب سرمایهگذاری خارجی در پروژههای نفت و گاز، انگیزه زیادی برای افزایش تولید دارند. طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی، قزاقستان در ماه مارس ۴۰۰,۰۰۰ بشکه، عراق ۴۴۰,۰۰۰ بشکه و امارات ۳۵۰,۰۰۰ بشکه بیش از سهمیه تعیینشده تولید کردهاند.
مدیرعامل شرکت شورون هم اعلام کرده که میدان نفتی تنغیز در قزاقستان که با سرمایهگذاری بزرگ شورون و اکسونموبیل همراه بوده، همچنان اولویت دولت قزاقستان است و کاهش تولید نداشته است.
وزارت انرژی قزاقستان هم در بیانیهای گفته است: «ما منافع ملی خود را دنبال میکنیم، در حالی که به تعهدات بینالمللیمان نیز پایبند هستیم.»