در حالی که رئیسجمهور آمریکا که خود را «مرد تعرفهای» مینامد، در حال بحث درباره تبدیل غزه به «ریویرای خاورمیانه» تحت «مالکیت» ایالات متحده است (اقدامی که دوستان و دشمنان آمریکا به طور یکپارچه آن را رد کردهاند) و از سوی دیگر در واشنگتن به خاطر فعالیتهای هرجومرج اداری به وجود آمده است، موضوع بازارهای مالی، تقریباً در حاشیه به نظر میرسد.
اما باید توجه داشت دونالد ترامپ، بازارهای مالی را با دستور اعمال تعرفه بر مکزیک و کانادا و سپس تعلیق موقت آنها درست زمانی که قرار بود اجرا شوند، به شدت به هم ریخته است. این امر باعث شده که شرکتها و مصرفکنندگان ندانند چه چیزی در پیش است. از طرفی شبح افزایش قیمتهای ناشی از جنگ تجاری از قبل باعث افزایش انتظارات تورمی شده است که این یک تحول نگرانکننده است و میتواند پیامدهای مهمی برای اوراق قرضه و سهام در سراسر جهان داشته باشد.
البته ما فقط چند هفته از این دولت جدید فاصله داریم. بنابراین هنوز زود است که نتیجهگیری قطعی در مورد تأثیر کلی آن بر بازارها داشته باشیم. اما مشخص است که اکنون با عدمقطعیت در همه جبههها، از جمله تورم، مواجه هستیم و این هزینه همه چیز را از قیمت کالاها و خدمات گرفته تا هزینه نگهداری داراییهای بلندمدت افزایش خواهد داد. تنها سوال این است که آیا این میتواند با رشد جبران شود یا نه. تحلیلگران بلومبرگ تصور نمیکنند که این امکانپذیر باشد. بنابراین، ریسک نزولی غالب است که برای اوراق قرضه مطلوب است اما برای سهام، نامطلوب است.
آیا سیاستهای ترامپ برای تورم بد است؟
در مورد سیاستهای اقتصاد ترامپ باید بگوییم دولت دوم او احتمالاً بزرگترین گسست از سیاستهای داخلی، خارجی و اقتصادی گذشته آمریکا است که تاکنون دیدهایم. عدمقابلیت پیشبینی چیزی است که ترامپ آن را به عنوان یک سلاح مخفی در مذاکرات خود میبیند، اما این امر برنامهریزی برای شرکتها و تحلیلگران بازار را دشوارتر میکند.
در آخر هفته، دولت ترامپ تهدید خود را برای اعمال تعرفه بر کالاهای وارداتی از مکزیک، کانادا و چین آغاز کرد. هر سه کشور قول تلافی دادند. اما روز دوشنبه، هنگامی که این تعرفهها قرار بود اجرایی شوند، مکزیک و کانادا هر کدام یک ماه مهلت دریافت کردند. بازارهای سهام ابتدا سقوط کردند، اما بعد برخی از ضررهای خود را جبران کردند. اوراق قرضه دولتی ایالات متحده به عنوان دارایی امن افزایش یافتند، اما فقط برای اوراق بلندمدت. جالب است که اوراق قرضه تا دو سال سررسید فروخته شدند، زیرا نگرانیهای تورمی باعث شد بازده آنها حتی پس از تعلیق تعرفههای کانادا و مکزیک بالا بماند.
سیاستهای اقتصادی ترامپ و تأثیر آن بر بازارها
یکی از مسائل کلیدی درباره اقتصاد ترام این است که ترکیب سیاستهای او – تعرفهها، کاهش مالیات و هزینههای دولت – چگونه بر تورم و رشد اقتصادی تأثیر میگذارد. از یک طرف، تعرفهها باعث افزایش قیمت کالاهای وارداتی میشوند که این امر فشار تورمی ایجاد میکند. از سوی دیگر، کاهش مالیات و افزایش هزینههای دولتی میتوانند رشد اقتصادی را تحریک کنند، اما اگر این سیاستها به درستی اجرا نشوند، میتوانند منجر به افزایش کسری بودجه و در نهایت افزایش تورم شوند.
در حال حاضر، سرمایهگذاران بین این دو نیرو گرفتار شدهاند:
- افزایش تورم: افزایش قیمتها به دلیل تعرفهها و سیاستهای حمایتی.
- رکود احتمالی: کاهش رشد اقتصادی ناشی از بیثباتی سیاستها و کاهش سرمایهگذاری.
به همین دلیل، بازار اوراق قرضه این سیگنال را میدهد که سرمایهگذاران بیشتر نگران تورم هستند، در حالی که بازار سهام هنوز بر این باور است که رشد اقتصادی ادامه خواهد داشت. اما این دو دیدگاه نمیتوانند برای مدت طولانی با هم همخوانی داشته باشند.
نتیجهگیری
اگر انتظارات تورمی همچنان افزایش یابد، فدرال رزرو ممکن است مجبور شود سیاستهای پولی سختگیرانهتری اتخاذ کند، که این امر میتواند بازار سهام را تحت فشار قرار دهد. در عین حال، اگر بیثباتی سیاستهای ترامپ ادامه یابد، احتمال رکود نیز افزایش مییابد. بنابراین، سرمایهگذاران باید خود را برای دورهای از نوسانات شدید آماده کنند، زیرا هنوز مشخص نیست که کدام یک از این دو نیرو (رشد یا تورم) در نهایت غالب خواهد شد.