فروش تسلا در سه‌ماهه نخست امسال ۱۳٪ کاهش یافت که بزرگ‌ترین افت در تاریخ این شرکت محسوب می‌شود. این کاهش ناشی از افزایش رقابت و واکنش منفی نسبت به ایلان ماسک، مدیرعامل شرکت، بوده که تقاضا برای خودروهای برقی تسلا را تحت تأثیر قرار داده است.
تسلا روز چهارشنبه اعلام کرد که در این دوره ۳۳۶,۶۸۱ خودرو تحویل داده است، که ۵۰,۰۰۰ دستگاه کمتر از مدت مشابه سال گذشته است. این بدترین عملکرد فروش تسلا در نزدیک به سه سال اخیر محسوب می‌شود.
عوامل مؤثر بر کاهش فروش خودروهای تسلا
تسلا با اعتراضاتی در مقابل نمایشگاه‌های خود روبه‌رو شده که ناشی از مخالفت با نقش ماسک در اداره بهره‌وری دولت و همچنین ارتباط او با دولت ترامپ است. علاوه بر این، مواردی از خرابکاری در تأسیسات تسلا، ایستگاه‌های شارژ و خودروهای این شرکت گزارش شده که ممکن است برخی خریداران بالقوه را از خرید منصرف کرده باشد.
اگرچه تسلا در بیانیه فروش خود به این اعتراضات اشاره‌ای نکرد، اما تأکید کرد که به‌روزرسانی مدل Y در این سه‌ماهه باعث توقف موقت تولید در هر چهار کارخانه این شرکت برای چندین هفته شد.
با وجود این چالش‌ها، این شرکت در بیانیه‌ای اعلام کرد: «از همه مشتریان، کارکنان، تأمین‌کنندگان، سهامداران و حامیان که به ما در دستیابی به این نتایج کمک کردند، سپاسگزاریم.»
افت شدید تسلا
این کاهش برای شرکتی که تا پیش از این رشد سالانه ۲۰٪ تا ۱۰۰٪ را تجربه می‌کرد، چشمگیر است. تنها کاهش فروش فصلی قبلی تسلا در سال ۲۰۲۰ و در جریان همه‌گیری کووید-۱۹ رخ داده بود.
با این حال، تسلا سال گذشته نخستین کاهش سالانه فروش خود را ثبت کرد که در سه‌ماهه نخست امسال تشدید شد. این افت بیشتر از پیش‌بینی تحلیلگران بود، که انتظار فروش حداقل ۳۵۰,۰۰۰ دستگاه را داشتند.
سهام تسلا که پس از انتخابات ریاست‌جمهوری و به دلیل خوش‌بینی به روابط ماسک با ترامپ رشد کرده بود، از اوج خود در دسامبر ۴۴٪ افت کرده است. پس از اعلام گزارش فروش، ارزش سهام این شرکت ۲٪ کاهش یافت اما پس از انتشار گزارشی از پولیتیکو مبنی بر احتمال کناره‌گیری ماسک از نقش رسمی خود در دولت ترامپ، مجدداً افزایش یافت، هر چند کاخ سفید این موضوع را تکذیب کرد.
تأثیر بحران برند ایلان ماسک بر تسلا
تحلیلگران هشدار داده‌اند که اقدامات ماسک به اعتبار برند تسلا لطمه زده است. دن آیوز از شرکت Wedbush Securities اظهار داشت: «ما انتظار یک سه‌ماهه ضعیف را داشتیم، اما این نتایج حتی بدتر از پیش‌بینی‌ها بود. این سه‌ماهه نشان‌دهنده آسیبی است که ماسک به برند تسلا وارد کرده است. او باید این بحران را مدیریت کند تا تسلا را از این مرحله دشوار عبور دهد.»
چهره پرحاشیه و فعالیت‌های جنجالی ماسک در شبکه‌های اجتماعی باعث شده که او برای مخالفان دولت ترامپ به شخصیتی بحث‌برانگیز تبدیل شود.
یک نظرسنجی اخیر CNN نشان داد که تنها ۳۵٪ از آمریکایی‌ها دیدگاه مثبتی نسبت به ماسک دارند، در حالی که ۵۳٪ او را منفی ارزیابی می‌کنند. این میزان محبوبیت پایین‌تر از معاون رئیس‌جمهور، جی‌دی ونس است.
این دیدگاه‌های منفی در حال سرایت به برند تسلا است، به‌ویژه در میان لیبرال‌ها که بیشترین گرایش به خرید خودروهای الکتریکی دارند. بر اساس نظرسنجی Morning Consult، در فوریه امسال ۳۲٪ از خریداران آمریکایی اعلام کردند که «تسلا را به عنوان گزینه خرید در نظر نخواهند گرفت»، در حالی که این رقم در سال گذشته ۲۷٪ و در سال ۲۰۲۱ تنها ۱۷٪ بود.
تغییر الگوی مالکیت تسلا بر اساس گرایش‌های سیاسی
بر اساس داده‌های S&P Global Mobility، میزان وفاداری مشتریان تسلا در ایالت‌های متمایل به دموکرات‌ها (اصطلاحاً ایالت‌های آبی) کاهش یافته و از ۷۲٪ در سال ۲۰۲۳ به ۶۵٪ در پایان سال ۲۰۲۴ رسیده است. در مقابل، میزان خرید مجدد تسلا در ایالت‌های متمایل به جمهوری‌خواهان (اصطلاحاً ایالت‌های قرمز) اندکی از ۴۷/۶٪ به ۴۸/۲٪ افزایش یافته است.
مشکلات در بازارهای جهانی
تسلا آمار فروش خود را بر اساس منطقه جغرافیایی تفکیک نمی‌کند، اما داده‌های انجمن تولیدکنندگان خودرو اروپا نشان می‌دهد که فروش این شرکت در اروپا طی دو ماه نخست امسال ۴۹٪ کاهش داشته، در حالی که فروش کلی خودروهای برقی در این قاره ۲۸٪ رشد کرده است.
یکی از دلایل این کاهش ممکن است به مخالفت‌های سیاسی علیه ماسک در اروپا مربوط باشد، چراکه او از احزاب راست‌گرای افراطی در آلمان و بریتانیا حمایت کرده است. با این حال، رقابت شدید سایر خودروسازان، به‌ویژه در چین، یکی دیگر از چالش‌های پیش روی تسلا است.
رقابت شدید در بازار خودروهای برقی
چین، که بزرگ‌ترین بازار خودروهای برقی جهان و دومین بازار بزرگ تسلا پس از آمریکا محسوب می‌شود، به‌طور فزاینده‌ای تحت سلطه خودروساز محلی BYD قرار گرفته است. این شرکت در سه‌ماهه نخست امسال بیش از ۴۱۶,۰۰۰ خودروی برقی فروخت که نسبت به سال گذشته ۳۹٪ افزایش داشته است.
BYD در چندین فصل اخیر از تسلا پیشی گرفته و اگر روند فعلی ادامه یابد، احتمالاً در سال ۲۰۲۵ عنوان پرفروش‌ترین برند خودروهای برقی را از تسلا خواهد گرفت.
چالش‌های رقابتی پیش روی تسلا
خودروهای BYD به‌طور کلی ارزان‌تر از مدل‌های تسلا هستند و این شرکت در حال نوآوری مداوم است. اخیراً BYD از سیستم شارژی جدیدی رونمایی کرده که امکان پیمایش ۲۵۰ مایل را تنها با پنج دقیقه شارژ فراهم می‌کند.
با وجود رقابت در سطح جهانی، اکثر خودروسازان چینی، از جمله BYD، هنوز در بازار آمریکا حضور ندارند. با این حال، با افزایش رقابت و تغییر نگرش مصرف‌کنندگان، تسلا با فشار فزاینده‌ای برای بازپس‌گیری جایگاه خود در بازار مواجه است.