دونالد ترامپ وعده داده بود که عصر جدیدی از شکوفایی اقتصادی را برای ایالات متحده رقم خواهد زد؛ عصری با قیمتهای پایینتر، اشتغال بیشتر و ثروت افزونتر. اما دادههای سهماهه نخست دوره ریاستجمهوری او، بهجای رونق، نشانی از آغاز دشوار و پرچالش دارند.
تولید ناخالص داخلی (GDP) در سهماهه نخست سال برای نخستین بار در سه سال گذشته کاهش یافت و روند رشد قدرتمند پیشین را معکوس کرد. این کاهش عمدتاً ناشی از اختلال در تجارت و کاهش مصرف خانوارها بود که تحت تأثیر سیاستهای اقتصادی اولیه دولت و برنامهریزیهای مربوط به تعرفهها قرار گرفتند.
با این حال ترامپ بهسرعت خود را از این آمار ناامیدکننده جدا کرد و آن را نتیجهی «بازماندههای دولت بایدن» دانست. او در شبکه اجتماعی Truth Social نوشت که این ارقام هیچ ارتباطی با تعرفهها ندارند و از مردم خواست برای آغاز رونق اقتصادی صبور باشند.
از سوی دیگر، ترامپ با افتخار آمار اشتغال ماه مارس را نشانهای از موفقیت فوری سیاستهای خودش دانست و گفت: «همین حالا هم در حال جواب دادن است.» اما در مواجهه با گزارش نهچندان مطلوب اشتغال در ماه آوریل، آن را صرفاً بخشی از «مرحله گذار» توصیف کرد.
برنامههای کلان اقتصادی دولت، بهویژه در زمینه تعرفهها، موجب آشفتگی بازار شده است. افزایش ۴۱ درصدی واردات نشان داد که شرکتها برای پیشی گرفتن از اجرای تعرفهها، اقدام به انبارسازی کردهاند. همزمان، مصرف کالاهای بادوام توسط خانوارها ۳/۴ درصد کاهش یافت که بیانگر کاهش اعتماد مصرفکنندگان آمریکایی بود. بیشتر تعرفهها، از جمله تعرفه ۱۰ درصدی عمومی و تعرفه ۱۴۵ درصدی بر واردات چین، در ماه آوریل (در آغاز سهماهه دوم) اجرایی شدند، اما بازارها از پیش خود را با اعلام این سیاستها وفق داده بودند.
تحلیلگرانی مانند الیور آلن از موسسه اقتصاد کلان پانتئون هشدار دادهاند که این تعرفهها احتمالاً باعث کاهش مصرف، کاهش درآمد واقعی خانوارها، افت سرمایهگذاری تجاری و آسیب به صادرات (بهویژه به چین) خواهند شد. بیثباتی ناشی از اجرای نامنظم و غیرقابل پیشبینی این سیاستها، مانعی جدی در برابر رشد اقتصادی است.
رویکرد متغیر و گاه متناقض ترامپ (از تعرفههای لحظهای بر کشورهای متحدی مانند کانادا و مکزیک گرفته تا تعرفههای «متقابل» که کمتر از یک روز پابرجا بودند) فضای سردرگمی میان فعالان اقتصادی داخلی و بینالمللی ایجاد کرده است. وزیر خزانهداری ترامپ، اسکات بسنت، این راهبرد را «ابهام راهبردی» نامیده و آن را مفید برای مذاکرات تجاری دانسته است. اما برای کسبوکارها و مصرفکنندگان، این ابهام منجر به بیثباتی و دشواری در تصمیمگیری شده است.
با وجود حمایت گسترده رأیدهندگان روستایی و کمدرآمد از ترامپ در انتخابات سال ۲۰۲۴، نظرسنجی اخیر PBS/NPR/Marist نشان میدهد که این اقشار در حال حاضر نگران وضعیت اقتصادی هستند: ۴۸ درصد از رأیدهندگان روستایی و ۵۷ درصد از رأیدهندگان با درآمد کمتر از ۵۰ هزار دلار، عملکرد اقتصادی ترامپ را نپذیرفتهاند.
ترامپ در تلاش برای کاهش نگرانیها، در یکی از نشستهای کابینه کمبود کالاها را بیاهمیت جلوه داد و گفت: «خب، شاید بچهها بهجای ۳۰ عروسک، فقط دو تا داشته باشند.» این اظهارات، حتی در رسانههایی که معمولاً حامی ترامپاند، مورد انتقاد قرار گرفت؛ تا جایی که روزنامه نیویورک پست تیتر زد: «صرفهجویی با باربی!»
با اینکه ترامپ همچنان دولت قبلی را مقصر مشکلات فعلی میداند، این توجیهات بهتدریج کارایی خود را از دست میدهند. نهایتاً این مردم آمریکا هستند که باید درباره موفقیت یا ناکامی سیاستهای اقتصادی او قضاوت کنند.