دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، روز جمعه اعلام کرد که از ماه آینده تعرفه ۱۰۰ درصدی تازهای بر تمام واردات از چین وضع خواهد شد. او دلیل این تصمیم را محدودیتهای جدید صادراتی چین عنوان کرد. این اقدام مرحله تازهای از تشدید در جنگ تجاری میان دو کشور محسوب میشود.
ترامپ در پیامی در شبکه اجتماعی Truth Social نوشت که تعرفههای جدید به تعرفه ۳۰ درصدی فعلی بر کالاهای چینی اضافه میشوند. او همچنین اعلام کرد که ایالات متحده از ماه آینده کنترلهای صادراتی بر “تمام نرمافزارهای حیاتی” را نیز آغاز خواهد کرد.
به گفته ترامپ، این تعرفهها ممکن است از اول نوامبر یا حتی زودتر اجرا شوند، «بسته به اقدامات یا تغییرات احتمالی از سوی چین».
این اعلامیه چند ساعت پس از هشدار ترامپ درباره افزایش تعرفهها منتشر شد. او به قوانین جدید چین اشاره کرد که شرکتها را موظف میکند پیش از صادرات کالاهایی که حتی حاوی مقادیر بسیار اندکی از عناصر خاکی کمیاب هستند، مجوز ویژه دریافت کنند؛ حتی اگر آن کالاها در خارج از چین تولید شده باشند. چین بزرگترین تولیدکننده و فرآوریکننده این عناصر در جهان است. این مواد در ساخت تراشههای نیمهرسانا، باتری خودروهای برقی، موتورهای جت و تجهیزات دفاعی کاربرد دارند.
ترامپ در پیام خود نوشت: «باورکردنی نیست که چین چنین اقدامی انجام داده باشد، اما انجام داده است و بقیه ماجرا به تاریخ خواهد پیوست.» او محدودیتهای صادراتی چین را «بسیار تهاجمی» و «شرمآور از نظر اخلاقی» توصیف کرد.
در همان روز، چین هزینههای جدید بندری برای کشتیهای آمریکایی که در بنادر این کشور پهلو میگیرند وضع کرد. پکن این اقدام را پاسخی به هزینههای بندری تبعیضآمیز آمریکا علیه کشتیهای چینی دانست.
پس از اعلام تعرفههای جدید، شاخصهای اصلی بورس آمریکا بهشدت سقوط کردند. شاخص S&P 500 با کاهش ۲/۷ درصدی، شاخص داو جونز با افت ۱/۸ درصدی و شاخص نزدک با کاهش ۳/۶ درصدی روبهرو شدند.
تعرفهها و محدودیتهای تازه میتواند مذاکرات تجاری میان واشنگتن و پکن را بیش از پیش پیچیده کند. قرار است ترامپ و رئیسجمهور چین، شی جینپینگ، در اواخر ماه جاری دیدار کنند؛ با این حال ترامپ صبح جمعه گفت که «به نظر میرسد هیچ دلیلی برای برگزاری این دیدار وجود ندارد».
چین همچنان سومین شریک بزرگ تجاری ایالات متحده پس از مکزیک و کانادا است. طبق آمار رسمی، در سال گذشته آمریکا ۴۳۸/۹ میلیارد دلار کالا از چین وارد و ۱۴۳/۵ میلیارد دلار کالا به چین صادر کرده است.
روابط تجاری دو کشور در ماههای اخیر پرتنش بوده است. در اوایل سال جاری، تعرفههای آمریکا بر کالاهای چینی به ۱۴۵ درصد و تعرفههای چین بر واردات از آمریکا به ۱۲۵ درصد افزایش یافت. دو کشور در ماه مه توافق کردند که این نرخها را به ترتیب به ۳۰ درصد و ۱۰ درصد کاهش دهند تا زمینه برای توافق تجاری گستردهتر فراهم شود.
علاوه بر مسائل تعرفهای، روابط اقتصادی میان دو کشور ابعاد پیچیدهتری نیز دارد. دولت ترامپ همچنان به دنبال جلب رضایت پکن برای انتقال مالکیت بخش آمریکایی اپلیکیشن تیکتاک از شرکت مادر چینی آن، بایتدنس (ByteDance) است. چین نیز از محدودیتهای اخیر آمریکا بر دانشجویان بینالمللی انتقاد کرده است.
