دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اعلام کرد که با اتحادیه اروپا بر سر یک توافق تجاری اولیه به نتیجه رسیده است. براساس این توافق، آمریکا تعرفه‌ای ۱۵ درصدی بر واردات کالاهایی مانند نوشیدنی‌های الکلی و خودرو از اروپا وضع خواهد کرد. این رقم، نیمی از تعرفه ۳۰ درصدی است که ترامپ پیش‌تر تهدید به اعمال آن کرده بود.
ترامپ در یک نشست خبری گفت: «خوشحالم که امروز توافق کردیم. اگر ادامه می‌دادیم شاید هیچ توافقی شکل نمی‌گرفت.»
او به همراه اورسولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، این توافق را در مجموعه گلف ترامپ در اسکاتلند اعلام کردند. هر دو طرف این توافق را «بزرگ‌ترین توافق تاریخ» توصیف کردند، اما هنوز درباره جزئیات برخی موضوعات مهم مانند فولاد و کالاهای حیاتی، اختلافاتی باقی مانده است.
این توافق، مقدمه‌ای برای مذاکرات گسترده‌تر و مفصل‌تر در آینده خواهد بود.
در دهه‌های گذشته، آمریکا معمولاً برای کاهش هزینه‌های تجاری و حذف تعرفه‌ها با کشورهای دیگر توافق می‌کرد. اما ترامپ با اتخاذ سیاست‌های حمایت‌گرایانه، مسیر قبلی را تغییر داده و به دنبال افزایش تعرفه‌هاست؛ اقدامی که ممکن است باعث افزایش قیمت کالاها برای مصرف‌کنندگان آمریکایی شود.
در این میان، واردکنندگان آمریکایی موظف به پرداخت تعرفه‌ها هستند و این هزینه‌ها معمولاً به مشتری نهایی منتقل می‌شود. بسیاری از کارشناسان، این تعرفه‌ها را نوعی مالیات بر مصرف‌کننده می‌دانند.
با نزدیک شدن به مهلت اول اوت برای اجرای تعرفه‌های جدید، بسیاری از کشورها در تلاش هستند تا پیش از آن با آمریکا به توافق برسند.
برخی کارشناسان تجاری نسبت به این توافق محتاطانه اظهارنظر کرده‌اند. به گفته آن‌ها، ترامپ در گذشته نیز توافق‌هایی را با عنوان «تاریخی» معرفی کرده که بعداً مشخص شد هنوز نیاز به مذاکره دارند.
برای مثال، در ماه مه، کاخ سفید از توافقی مهم با بریتانیا خبر داد، اما هنوز جزئیات آن نهایی نشده و نخست‌وزیر بریتانیا قرار است به‌زودی با ترامپ دیدار کند تا به جمع‌بندی برسند.
از دید اتحادیه اروپا، تعرفه ۱۵ درصدی بسیار بیشتر از چیزی است که انتظار داشتند، اما برای جلوگیری از تنش بیشتر، تمایلی به شروع یک جنگ تجاری ندارند. آن‌ها حتی از اعمال تعرفه‌های تلافی‌جویانه خودداری کرده‌اند، با اینکه فهرستی از کالاهای آمریکایی به ارزش بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار را برای اقدامات احتمالی آماده کرده‌اند.
همچنین، دولت ترامپ برخی خواسته‌های خود مانند اصلاح قوانین فناوری و استانداردهای غذایی را کنار گذاشته است. در مقابل، اتحادیه اروپا خواهان ثبات برای صنایع خود بوده است.
فن در لاین پس از اعلام توافق گفت: «در این دوران پرتلاطم، ایجاد پیش‌بینی‌پذیری برای شرکت‌هایمان بسیار ضروری است.»
براساس این توافق، اتحادیه اروپا متعهد شده ۷۵۰ میلیارد دلار انرژی از آمریکا خریداری کند و در ایالات متحده سرمایه‌گذاری بیشتری انجام دهد. تعرفه خودروها از ۲۵ درصد به ۱۵ درصد کاهش خواهد یافت. همچنین، اروپا واردات تجهیزات نظامی آمریکا را افزایش خواهد داد.
فن در لاین تأکید کرد که این تعرفه ۱۵ درصدی شامل بخش بزرگی از صادرات اروپا، از جمله خودروها می‌شود، اما تعرفه جدیدی اضافه نخواهد شد. همچنین توافق شده که تعرفه‌ها بر برخی محصولات راهبردی مانند قطعات هواپیما، مواد شیمیایی و برخی محصولات کشاورزی حذف شوند.
در جریان مذاکرات، اروپا تلاش داشت برای کالاهایی مانند نوشیدنی‌های الکلی و هواپیما معافیت بگیرد. فن در لاین گفت که توافق فعلی فقط یک چارچوب کلی است و جزئیات آن در هفته‌های آینده مشخص خواهد شد.
در مورد فولاد، ترامپ تأکید کرده که تعرفه ۵۰ درصدی حفظ می‌شود، در حالی که اروپا امیدوار است این تعرفه در مذاکرات آینده کاهش یابد.
از سوی دیگر، آمریکا قصد دارد بر داروهای تجویزی و نیمه‌رساناهای وارداتی از اتحادیه اروپا نیز تعرفه ۱۵ درصدی اعمال کند. به گفته سخنگوی کاخ سفید، این تعرفه‌ها فقط شامل اتحادیه اروپا خواهد شد و سایر کشورها ممکن است با تعرفه‌های بالاتری روبه‌رو شوند.
ترامپ بارها از کسری تجاری بین آمریکا و اروپا انتقاد کرده است. سال گذشته، آمریکا حدود ۶۰۶ میلیارد دلار کالا از اروپا وارد کرد، در حالی که صادرات آن به اروپا ۳۷۰ میلیارد دلار بود. او این اختلاف را نشانه بی‌عدالتی می‌داند.
اما باید توجه داشت که آمریکا در تجارت خدمات، مانند گردشگری، مشاوره مالی و آموزش، مازاد تجاری زیادی دارد. در مجموع، اختلاف تجاری میان دو طرف کمتر از ۱۰۰ میلیارد دلار است که بسیاری از اقتصاددانان آن را بی‌اهمیت می‌دانند.
یکی از مسائل اصلی در مذاکرات، تعرفه بر خودروهای اروپایی بود. آلمان، که بزرگ‌ترین صادرکننده خودرو به آمریکا است، بیشترین نگرانی را داشت.
ترامپ گفت که اتحادیه اروپا موانع را برای شرکت‌های آمریکایی کاهش خواهد داد و مدعی شد که اروپایی‌ها از خودروهای آمریکایی لذت خواهند برد. با این حال، تحلیل‌گران معتقدند که خودروهای بزرگ آمریکایی به دلیل جاده‌های کوچک و سلایق متفاوت مردم اروپا، شانس چندانی برای فروش گسترده در آنجا ندارند.
پیش از دیدار با فن در لاین، ترامپ اعلام کرد که چهار موضوع مهم مانع نهایی شدن توافق شده‌اند. اما فن در لاین سعی کرد با تأکید بر نقش ترامپ به‌عنوان یک معامله‌گر بزرگ، او را برای توافق نهایی ترغیب کند و گفت: «این می‌تواند بزرگ‌ترین توافقی باشد که هر دوی ما تا به حال امضا کرده‌ایم.»
او این توافق را در نشست خبری «توافقی خوب و بزرگ» توصیف کرد، اما در نشست بعدی اذعان کرد که تعرفه خودروها «بهترین چیزی بود که می‌توانستیم به دست بیاوریم».
