هشدارها درباره خوش‌بینی بیش از حد وال استریت، تمرکز خطرناک سرمایه روی چند سهم و ارزش‌گذاری‌های حبابی در بیشتر سال ۲۰۲۵ نادیده گرفته شد و فعالان بازار منتظر بودند ببینند چه چیزی بالاخره تب فناوری و هوش مصنوعی را پایین می‌آورد.
حالا به نظر می‌رسد همان عامل قدیمی و کلاسیک، یعنی تغییر دیدگاه درباره مسیر نرخ بهره، بتواند این کار را بکند.
شاخص‌های اس‌اندپی ۵۰۰ و نزدک که با سودهای قوی شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری عظیم در هوش مصنوعی حمایت می‌شدند، در سال ۲۰۲۵ ده‌ها بار به رکوردهای جدید رسیدند؛ این در حالی بود که فضای اقتصادی و سیاسی سال پر از ابهام و دید کم بود.
اما هر دو شاخص دقیقاً در ۲۹ اکتبر به اوج خود رسیدند، یعنی روزی که فدرال رزرو برای دومین نشست پیاپی نرخ بهره را کاهش داد. مهم‌تر از آن، جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، بعد از جلسه گفت که کاهش سوم نرخ در دسامبر «به هیچ وجه قطعی نیست»؛ او تأکید کرد: «خیلی هم قطعی نیست.»
در سه هفته بعد، تعداد مقامات فدرال رزرو که از کاهش دوباره نرخ در ماه آینده اکراه دارند، بیشتر و بیشتر شد.
نتیجه این بود که انتظارات بازار درباره نرخ بهره به شکل چشمگیری تغییر کرد. بر اساس بازار قراردادهای آتی نرخ بهره، احتمال کاهش نرخ در دسامبر تا روز دوشنبه به ۴۰ درصد سقوط کرد؛ این در حالی است که پیش از نشست ۲۸-۲۹ اکتبر فدرال رزرو، احتمال آن بیش از ۹۰ درصد بود. حالا بازار کاهش بعدی ۰/۲۵ درصدی را کاملاً تا ماه مارس قیمت‌گذاری کرده است.
بسیاری از دارایی‌های پرریسک هم به همین شکل واکنش نشان دادند. شاخص اس‌اندپی ۵۰۰ از ۲۹ اکتبر تاکنون فقط ۳ درصد پایین آمده، اما بسیاری از سهم‌های پیشرو فناوری و هوش مصنوعی ضربه سنگین‌تری خورده‌اند؛ شاخص نیمه‌رساناهای فیل4 فیلادلفیا نزدیک ۱۰ درصد و بیت‌کوین (که معیاری خوب برای اشتهای ریسک و سرمایه‌گذاری سفته‌بازانه است) حدود ۲۰ درصد افت کرده است.
همه نگاه‌ها به انویدیا
اغلب اصلاح‌ها یا تغییر جهت‌های بازار محرک واضحی ندارند و معمولاً مدت‌ها در حال شکل‌گیری هستند. مثلاً اظهار معروف «شوق و شور غیرعقلانی» در دسامبر ۱۹۹۶ گفته شد، اما حباب دات‌کام تا مارس ۲۰۰۰ نترکید.
الان کسی نمی‌گوید تکرار سقوط دات‌کام در جریان است، اما به نظر می‌رسد کمی باد از بازارهای متورم خارج می‌شود و جهت‌گیری تندتر فدرال رزرو (کمتر آماده کاهش نرخ) کاتالیزور اصلی است. همین سهم‌های حساس به نرخ بهره در حوزه هوش مصنوعی و فناوری که موتور صعود امسال بودند، حالا پیشتاز افت کوچک اخیرند.
این کاملاً با نظریه قدیمی بازار سازگار است: وقتی از شرکت‌ها (چه غول‌های بزرگ، چه استارت‌آپ‌های کوچک) انتظار جریان نقدی قوی در آینده می‌رود، تغییر ناگهانی مسیر سیاست پولی می‌تواند درک سرمایه‌گذاران از ارزش فعلی سهام‌شان را به شدت دگرگون کند.
بهترین نمونه، شرکت تراشه‌ساز انویدیا است که دقیقاً در ۲۹ اکتبر برای اولین بار به ارزش ۵ تریلیون دلار رسید، اما از آن روز تاکنون ۱۰ درصد از قیمت سهامش کم شده است.
اخیراً برخی از بزرگ‌ترین صندوق‌های پوشش ریسک وال استریت موقعیت خود در انویدیا و دیگر غول‌های آمریکایی را کاهش داده‌اند. هفته گذشته سافت‌بانک ژاپن اعلام کرد تمام سهام انویدیایش را به ارزش ۵/۸ میلیارد دلار فروخته و یکی از صندوق‌های پوشش ریسک متعلق به پیتر تیل نیز در فصل سوم کل سهام انویدیا را واگذار کرده بود.
کودک پوستر هوش مصنوعی قرار است فردا پس از بسته شدن بازار، گزارش سه‌ماهه جدیدش را منتشر کند. حالا که فدرال رزرو ظاهراً می‌خواهد کاهش نرخ را متوقف کند، سقف انتظارات برای جهش دوباره بازار با نتایج انویدیا بسیار بالاست.
این یادآوری می‌کند که حتی اگر در سال ۲۰۲۵ بسیاری از قوانین قدیمی بازار و اقتصاد زیر سؤال رفته باشد، کتاب راهنمای استاندارد هنوز کاملاً پاره نشده است.
