رئیس‌جمهور چین، شی جین پینگ، از رهبران کسب‌وکار جهانی خواست تا در برابر حمایت‌گرایی مقاومت کنند و از مخالفت فزاینده با افزایش تعرفه‌های آمریکا برای معرفی چین به‌عنوان یک شریک اقتصادی پایدار و قابل‌اعتماد استفاده نمایند.
حمایت‌گرایی چیست؟
حمایت‌گرایی یک سیاست اقتصادی است که دولت‌ها برای محدود کردن واردات و حمایت از تولید داخلی به کار می‌گیرند. این سیاست شامل اعمال تعرفه‌های گمرکی، سهمیه‌بندی واردات، یارانه به صنایع داخلی و ایجاد موانع تجاری برای کاهش وابستگی به کالاهای خارجی است. هدف حمایت‌گرایی، تقویت تولید ملی، حفظ اشتغال و جلوگیری از رقابت ناعادلانه خارجی است، اما در عین حال می‌تواند منجر به افزایش قیمت کالاها، کاهش بهره‌وری و ایجاد تنش‌های تجاری بین کشورها شود.
شی به‌طور ضمنی از سیاست‌های تجاری ایالات متحده انتقاد کرد و بر تعهد چین به ثبات اقتصادی تأکید نمود. او این سخنان را در جمع حدود ۴۰ مدیر ارشد شرکت‌های بزرگ، از جمله استیون اِی. شوارتزمن از بلک‌استون، جودی مارکس از اوتیس وُرلد‌واید و جی وای. لی از سامسونگ الکترونیکس بیان کرد. اظهارات وی یک روز پس از تشدید جنگ تجاری توسط دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و تهدیدات متقابل اتحادیه اروپا و سایر متحدان مطرح شد.
شی در تالار بزرگ خلق چین، بدون اشاره مستقیم به کشوری خاص، گفت: «برخی کشورها در حال ساختن حیاط‌های کوچک با حصارهای بلند هستند، موانع تعرفه‌ای ایجاد می‌کنند، مسائل تجاری را سیاسی کرده و از آن‌ها به‌عنوان ابزار و سلاح استفاده می‌کنند.» او افزود: «امیدوارم شما دیدگاه‌های منطقی خود را بیان کرده و در برابر سیاست‌های واپس‌گرا و بازی‌های مجموع صفر اقدام کنید.»
سخنان شی بخشی از تلاش گسترده‌تر برای جذب سرمایه‌گذاران است، چرا که کاهش رشد اقتصادی و افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی موجب کاهش جذابیت چین برای سرمایه‌گذاری خارجی شده است. سال گذشته، سرمایه‌گذاری ورودی چین به پایین‌ترین سطح خود در بیش از سه دهه گذشته سقوط کرد. شی در این نشست وعده داد که دسترسی به بازار را بهبود بخشد و چالش‌های عملیاتی شرکت‌های خارجی را رفع کند.
شی تأکید کرد: «ما در حال ایجاد یک محیط سیاستی شفاف، پایدار و قابل پیش‌بینی هستیم.» او چین را «مقصدی محبوب» برای سرمایه‌گذاران خارجی توصیف کرد و افزود: «در آغوش گرفتن چین، در آغوش گرفتن فرصت‌هاست.»
فهرست مهمانان گسترده‌تر، نشان‌دهنده تلاش شی برای رساندن پیام خود به مخاطبان وسیع‌تری است. تعداد شرکت‌کنندگان در این رویداد (شامل حوزه‌های مالی، تولیدی و فناوری) بیش از دو برابر سال گذشته بود که تنها ۲۰ مدیر اجرایی، عمدتاً از شرکت‌های آمریکایی، در آن حضور داشتند.
پس از سخنرانی شی، شاخص CSI 300 بازار سهام چین بخشی از ضررهای خود را جبران کرد و با کاهش ۰/۴ درصدی بسته شد، در حالی که یوان نیز بخشی از افت خود در برابر دلار آمریکا را جبران کرد.
برخلاف سال‌های گذشته، این بار شی اجازه داد خبرنگاران در زمان بیان بیانیه پایانی در اتاق حضور داشته باشند. در این نشست، هفت مدیر اجرایی از جمله امین ناصر از آرامکو سخنرانی کردند. ناصر ضمن اعلام برنامه‌هایی برای گسترش سرمایه‌گذاری در بخش تولید مواد شیمیایی در چین، این کشور را «جزیره‌ای از ثبات» توصیف کرد.
استیون اورلینز، رئیس کمیته ملی روابط آمریکا و چین، اظهار داشت که شی در این نشست رویکردی شخصی‌تر اتخاذ کرده و به خاطرات خود از دیدارهای قبلی با مدیران و بازدید از کارخانه‌های آن‌ها، حتی پیش از رسیدن به مقام ریاست‌جمهوری، اشاره کرده است.
مدیرانی از فدکس، مرسدس بنز، سانوفی، HSBC، هیتاچی و SK Hynix نیز در این جلسه شرکت داشتند که نشان از اهمیت این رویداد داشت. حضور مقامات ارشد اقتصادی، مالی، تجاری و توسعه ملی چین نیز بیانگر توجه ویژه شی به این نشست بود.
مایکل هارت، رئیس اتاق بازرگانی آمریکا در چین، گفت: «شرکت‌های خارجی همچنان علاقه‌مند به فعالیت در چین هستند، اما تشدید تنش‌های تجاری برخی را به تردید واداشته است.» او تأکید کرد: «موانع همچنان باقی است و شرکت‌ها نگران اقدامات تلافی‌جویانه در نتیجه جنگ تجاری هستند. چین باید نتایج ملموسی برای شرکت‌هایی که تا حدی خود را با شرایط آن وفق داده‌اند، ارائه دهد.»
برخی شرکت‌های آمریکایی از قبل درگیر این تنش‌ها شده‌اند. در این ماه، مقامات چینی مدیران وال‌مارت را به دلیل گزارش‌هایی مبنی بر درخواست این شرکت از تأمین‌کنندگان برای تحمل افزایش هزینه‌های ناشی از تعرفه‌های بالاتر آمریکا احضار کردند. علاوه بر این، چین شرکت PVH Corp شرکت مادر کالوین کلاین و شرکت بیوتکنولوژی Illumina Inc را در فهرست سیاه خود قرار داده است.
احتمال تشدید بیشتر تنش‌ها در ماه آینده وجود دارد، زمانی که ایالات متحده بررسی خود را درباره پایبندی پکن به توافق تجاری مرحله اول، که در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ منعقد شد، به پایان خواهد رساند. اگر تعرفه‌های جدیدی اعمال شود، چین تقریباً به طور قطع اقدامات تلافی‌جویانه انجام خواهد داد.
لی کیانگ، نخست‌وزیر چین، روز یکشنبه تأکید کرد: «کشور ما برای شوک‌هایی فراتر از انتظار آماده است.» دولت دستیابی به رشد ۵ درصدی را هدف قرار داده است. تحلیل‌گران بر این باورند که در صورت افزایش تعرفه‌ها، پکن ممکن است مجبور به تزریق تریلیون‌ها یوان محرک اقتصادی شود.
بسیاری از مدیران ارشد جهانی برای شرکت در مجمع توسعه چین و مجمع بوآئو برای آسیا که روز جمعه به پایان رسید، به چین سفر کرده بودند. این نشست نسبت به سال‌های گذشته ارتقا یافته بود، زیرا در گذشته، مقام شماره دو چین چنین جلساتی را اداره می‌کرد، اما شی سال گذشته سنت‌شکنی کرد و با گروهی از مدیران آمریکایی دیدار داشت.
در همین حال، سناتور جمهوری‌خواه استیو دینز، عضو کمیته روابط خارجی آمریکا، هفته گذشته با چندین مقام چینی از جمله نخست‌وزیر لی دیدار کرد، که برخی آن را گامی اولیه برای تنظیم دیداری میان شی و ترامپ می‌دانند.
شی در سخنرانی خود تأکید کرد: «تنش‌های میان چین و آمریکا باید از طریق گفت‌وگو مدیریت شود.» او از شرکت‌ها خواست که برای حفظ نظم اقتصادی جهانی با چین همکاری کنند.
شی خاطرنشان کرد: «خاموش کردن چراغ دیگران باعث درخشش چراغ شما نخواهد شد؛ مسدود کردن مسیر دیگران، سرانجام مسیر خودتان را نیز خواهد بست.»