چین ممنوعیتی یکماهه بر تحویل هواپیماهای شرکت بوئینگ را لغو کرده است؛ اقدامی که به گفته منابع آگاه، پس از کاهش موقت تنشهای تجاری میان پکن و واشنگتن و کاهش قابل توجه تعرفهها از سوی هر دو طرف صورت گرفته است.
این منابع که به دلیل حساسیت موضوع نخواستند نامشان فاش شود، اعلام کردند مقامات چینی به شرکتهای هواپیمایی داخلی و نهادهای دولتی اطلاع دادهاند که تحویل هواپیماهای ساخت آمریکا میتواند از سر گرفته شود. به خطوط هوایی اجازه داده شده است تا زمان و شرایط تحویل را بهصورت مستقل تعیین کنند.
از سرگیری تحویل هواپیماها، بلافاصله به نفع بوئینگ خواهد بود. این اقدام همزمان با توافقی ۹۰ روزه برای کاهش تعرفهها انجام شده است که بر اساس آن، آمریکا تعرفههای ترکیبی خود بر واردات کالاهای چینی را از ۱۴۵٪ به ۳۰٪ کاهش داده و چین نیز تعرفههای خود بر کالاهای آمریکایی را از ۱۲۵٪ به ۱۰٪ کاهش داده و سایر اقدامات تلافیجویانه از آوریل گذشته را لغو کرده است. با این حال، اگر اختلافات تجاری در این بازه سهماهه حل نشود، ادامه تحویل هواپیماها همچنان در ابهام قرار دارد.
بوئینگ که تحت تأثیر مستقیم جنگ تجاری قرار گرفته بود، پس از اعمال تعرفههای گسترده دولت ترامپ و اقدامات تلافیجویانه چین، با ممنوعیت تحویل هواپیما به مشتریان چینی روبرو شد.
نشانههایی از کاهش تنشها در اواخر آوریل پدیدار شد؛ زمانی که چین آمادگی خود را برای بازگشت به همکاری عادی با شرکتهای آمریکایی اعلام کرد و تعرفههای بالاتر بر برخی واردات از جمله تجهیزات پزشکی، مواد شیمیایی صنعتی و اجاره هواپیما را به حالت تعلیق درآورد.
اگرچه اکنون ممنوعیت تحویل هواپیما برداشته شده، اما هنوز مشخص نیست چه زمانی شرکتهای هواپیمایی چینی میتوانند هواپیماهای مورد نیاز خود را دریافت کنند. بوئینگ از اظهار نظر خودداری کرده و اداره هواپیمایی کشوری چین نیز هنوز پاسخی نداده است.
پیشتر، تعدادی از هواپیماها پس از امتناع مشتریان چینی، به آمریکا بازگردانده شدند. بوئینگ هشدار داده بود که در صورت ادامه وضعیت، آماده یافتن خریداران جایگزین برای هواپیماهای مقصد چین است. در همین حال، علاقهمندی برای خرید مدل 737 مکس از سوی شرکتهای هواپیمایی در هند، مالزی و عربستان سعودی ابراز شده است.
با حدود ۵۰ هواپیمای بوئینگ که قرار است امسال به چین تحویل داده شود، لغو این ممنوعیت، شرکت را از هزینه و زمان لازم برای یافتن خریداران جدید نجات داده و پرداختهای قابل توجهی را از سوی مشتریان تضمین میکند.
پیشبینی میشود چین طی دو دهه آینده ۲۰٪ از تقاضای جهانی برای هواپیما را به خود اختصاص دهد. در سال ۲۰۱۸، نزدیک به یکچهارم تولید بوئینگ به چین تحویل داده شد. اما تنشهای تجاری و مشکلات داخلی، این روابط را دچار اختلال کرد. چین نخستین کشوری بود که در سال ۲۰۱۹ پس از دو سانحه مرگبار، هواپیمای 737 مکس را زمینگیر کرد. در سال ۲۰۲۴ نیز بوئینگ به دلیل بحران کیفیت ناشی از جدا شدن درپوش درِ اضطراری در پرواز، با چالش جدی مواجه شد.
نقش بوئینگ در تجارت جهانی ابعاد سیاسی بیشتری یافته است. هفته گذشته، کاخ سفید از توافق تجاری با بریتانیا خبر داد که شامل قراردادی ۱۰ میلیارد دلاری برای فروش ۳۲ فروند هواپیمای 787-10 دریملاینر به شرکت بریتیش ایرویز بود.