رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اعلام کرد که تعرفه ۲۵ درصدی بر خودروها و قطعات خودروی وارداتی اعمال می‌شود؛ اقدامی که تنش‌های تجاری جهانی را تشدید می‌کند. این تعرفه‌ها از ۲ آوریل اجرایی خواهند شد و هزینه‌های اضافی برای واردات خودرو از روز بعد آغاز می‌شود. تعرفه بر قطعات خودرو از ماه مه یا بعدتر اعمال خواهد شد.
ترامپ مدعی شد که این اقدام باعث «رشد عظیم» در صنعت خودروسازی آمریکا می‌شود و مشاغل و سرمایه‌گذاری‌های جدید ایجاد خواهد شد. با این حال تحلیلگران هشدار داده‌اند که این سیاست تولید داخلی خودرو را مختل کرده و قیمت‌ها را افزایش خواهد داد و روابط با شرکای تجاری را تحت فشار قرار خواهد داد.
سال گذشته، آمریکا حدود هشت میلیون خودرو وارد کرد که ارزش آن ۲۴۰ میلیارد دلار بود و نیمی از فروش خودرو را تشکیل می‌داد. مکزیک، کره جنوبی، ژاپن، کانادا و آلمان بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان خودرو به آمریکا هستند. خودروسازان آمریکایی کارخانه‌هایی در مکزیک و کانادا دارند و بر اساس توافقات تجاری قدیمی میان این کشورها فعالیت می‌کنند.
تعرفه بر قطعات و واکنش صنعت خودروسازی
کاخ سفید تأیید کرد که این تعرفه‌ها نه‌تنها شامل خودروهای کامل بلکه قطعات خودرو نیز خواهد شد. بسیاری از قطعات از کشورهای دیگر وارد شده و در کارخانه‌های آمریکایی مونتاژ می‌شوند. تعرفه قطعات از کانادا و مکزیک به‌طور موقت معاف خواهد بود و اداره گمرک آمریکا سیستم ارزیابی تعرفه‌ها را تنظیم خواهد کرد. این دو کشور روزانه میلیاردها دلار کالا از طریق مرزهای خود مبادله می‌کنند.
پس از اعلام تعرفه‌ها، سهام جنرال موتورز سه درصد کاهش یافت و سایر خودروسازان، از جمله فورد، با افت ارزش سهام مواجه شدند. ترامپ در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال تغییر نظرش وجود دارد، گفت:
«این تصمیم دائمی است» و افزود: «اما اگر خودروی خود را در آمریکا بسازید، مشمول تعرفه نخواهید شد.»
تعرفه مالیاتی بر واردات است که دولت آن را دریافت کرده و شرکت‌های واردکننده آن را پرداخت می‌کنند. ترامپ بارها از این ابزار برای حمایت از کسب‌وکارهای آمریکایی و تشویق تولید داخلی استفاده کرده است. کارشناسان اعلام کرده‌اند که این سیاست‌ها در عین حمایت از صنایع داخلی، هزینه‌ها را برای شرکت‌هایی که به قطعات وارداتی وابسته هستند، افزایش خواهد داد و خودروسازان را با چالش جدی روبه‌رو خواهد کرد. برخی تحلیلگران پیش‌بینی کرده‌اند که قیمت خودروها چند هزار دلار افزایش خواهد یافت.
واکنش جهانی و تأثیر بر تجارت
تعرفه‌ها هم‌زمان با اعمال تعرفه‌های متقابل برای برخی کشورها اجرا خواهند شد و این کشورها بر اساس روابط تجاری خود با آمریکا مشمول این تعرفه‌ها خواهند شد. برخی کشورها، از جمله بریتانیا، نگرانی خود را از تأثیر این تصمیم بر صادرات خودروهایشان اعلام کرده‌اند.
سال گذشته، آمریکا بزرگ‌ترین بازار فروش برای خودروساز بریتانیایی جگوار لندرور بود و این شرکت ۱۱۶,۲۹۴ خودرو به مشتریان آمریکایی فروخت و میزان فروش آن در بریتانیا و چین کمتر بود. نخست‌وزیر کانادا، مارک کارنی، این اقدام ترامپ را «حمله مستقیم» به صنعت خودروی کشورش توصیف کرد.
او گفت: «این تصمیم به ما آسیب می‌زند اما با اتحاد و همبستگی، قوی‌تر از گذشته بیرون خواهیم آمد.»
رئیس کمیسیون اروپا، اورسولا فون در لاین، این اقدام را مورد انتقاد قرار داده و اعلام کرد که این تعرفه‌ها پیامدهای اقتصادی منفی خواهند داشت:
«تعرفه‌ها مالیات هستند؛ برای کسب‌وکارها مضر و برای مصرف‌کنندگان در ایالات متحده و اتحادیه اروپا بدتر.» او افزود: «اتحادیه اروپا به دنبال راه‌حل‌های مذاکره‌شده خواهد بود و از منافع اقتصادی خود محافظت خواهد کرد.»
بریتانیا ایالات متحده را دومین بازار بزرگ صادرات خودرو پس از اتحادیه اروپا می‌داند و این کشور به‌ویژه خودروهای لوکس صادر می‌کند. مایک هاوس، مدیر اجرایی انجمن تولیدکنندگان و تجار خودرو، از دولت‌های بریتانیا و آمریکا خواست تا «هرچه سریع‌تر توافقی را برای جلوگیری از اختلالات تجاری به دست آورند.»
«صنایع خودروسازی بریتانیا و آمریکا روابطی دیرینه و سودمند دارند. مصرف‌کنندگان آمریکایی از خودروهای ساخت بریتانیا لذت می‌برند و هزاران راننده بریتانیایی نیز خودروهای ساخت آمریکا را خریداری می‌کنند.»
درخواست خودروسازان برای معافیت از تعرفه‌ها
خودروسازان بزرگ، از جمله فورد و جنرال موتورز، تلاش کردند ترامپ را متقاعد کنند که این صنعت از تعرفه‌های جدید معاف شود. تحلیلگران اعلام کرده‌اند که این اقدام آشفتگی شدیدی در بازار ایجاد خواهد کرد. مطالعه‌ای از کمیسیون تجارت بین‌المللی آمریکا در سال ۲۰۲۴ پیش‌بینی کرد که تعرفه ۲۵ درصدی واردات خودرو را ۷۵ درصد کاهش خواهد داد و قیمت‌ها را پنج درصد افزایش خواهد داد.
ترامپ این سیاست را اجرا کرد و در دوره اول ریاست‌جمهوری خود نیز این اقدام را بررسی کرده بود. در همین حال، غول خودروسازی کره جنوبی، هیوندای، اعلام کرد که ۲۱ میلیارد دلار در آمریکا سرمایه‌گذاری کرده و کارخانه فولاد جدیدی در ایالت لوئیزیانا تأسیس خواهد کرد.
ترامپ این سرمایه‌گذاری را «مدرک روشنی بر اثربخشی تعرفه‌ها» دانست.