تورم مصرفکننده در چین به نزدیک صفر رسید و برای چهارمین ماه متوالی کاهش یافت. این روند چالشی برای تلاشهای پکن در مقابله با کاهش قیمتها و تحریک تقاضا از طریق اقدامات اقتصادی به شمار میرود.
اداره ملی آمار چین (NBS) اعلام کرد که شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) در ماه دسامبر نسبت به سال گذشته تنها ۰/۱٪ افزایش یافت که مطابق با پیشبینیهای اقتصاددانان در نظرسنجی بلومبرگ بود. همچنین این اداره گزارش داد که قیمتهای تولیدکننده برای بیستوهفتمین ماه متوالی کاهش یافت، اگرچه این کاهش با سرعت کمتری و به میزان ۲/۳٪ ثبت شد.
شاخص CPI چیست؟
شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) یکی از مهمترین معیارهای اقتصادی است که تغییرات سطح قیمت کالاها و خدماتی را که یک خانوار معمولی خریداری میکند، اندازهگیری مینماید. این شاخص با بررسی هزینههای سبدی از اقلام مصرفی مانند غذا، مسکن، پوشاک، حملونقل و بهداشت، تصویری از تغییرات هزینه زندگی و تورم ارائه میدهد. CPI نسبت به یک دوره پایه محاسبه میشود و تغییرات آن به صورت درصدی نشاندهنده افزایش یا کاهش قدرت خرید مردم است.
CPI کاربردهای گستردهای دارد؛ از جمله بهعنوان ابزار سنجش تورم، تنظیم دستمزدها و مزایا، و همچنین هدایت سیاستهای اقتصادی توسط دولتها و بانکهای مرکزی. دو نوع اصلی این شاخص شامل CPI کلی (که همه اقلام را در بر میگیرد) و CPI هسته (که اقلام نوسانپذیر مانند غذا و انرژی را حذف میکند) هستند. این شاخص به دلیل انعکاس مستقیم تأثیر تغییرات قیمتها بر مصرفکنندگان، یکی از اصلیترین ابزارهای تحلیل وضعیت اقتصادی و تصمیمگیریهای مالی محسوب میشود.
برخلاف دیگر اقتصادهای بزرگ که با تورم بالا دستوپنجه نرم میکنند، فشارهای مداوم کاهش قیمتها در چین خطرات ویژهای به همراه دارد. یک چرخه طولانیمدت کاهش قیمت میتواند هزینههای خانوار را کاهش دهد، درآمد شرکتها را فرسایش دهد و در نهایت سرمایهگذاری را کاهش دهد که به کاهش بیشتر حقوق و اخراج کارکنان منجر میشود.
اقتصاددانان سیتیگروپ، جی شینیو و یو شیانگرونگ، در یادداشتی نوشتند که بهبود تقاضای داخلی شرط لازم برای بازگشت تورم است، هرچند آنها نسبت به انتظارات بیشازحد خوشبینانه هشدار دادند. همچنین پیشبینی کردند که سیاستگذاران به احتمال زیاد رویکردی محتاطانه و واکنشی را حفظ خواهند کرد.
وجود نشانههای مثبت در میان چالشها
اداره ملی آمار چین گزارش داد که CPI هسته (که تورم قیمتهای پرنوسان غذا و سوخت را نادیده میگیرد) برای سومین ماه متوالی افزایش یافت و به ۰/۴٪ نسبت به سال قبل رسید که بالاترین سطح از ماه جولای است.
همچنین این اداره اعلام کرد که در سال ۲۰۲۴، قیمتهای مصرفکننده تنها ۰/۲٪ افزایش یافتند که بسیار کمتر از رشد ۱/۱٪ پیشبینیشده در ابتدای سال بود.
دونگ لیجوان، آمارگیر ارشد NBS، گفت که در حالی که بازار مصرف در ماه دسامبر عمدتاً پایدار باقی ماند، کاهش ۰/۵٪ سالانه در قیمت غذا بر CPI تأثیر گذاشت. او کاهش ماهانه PPI را به نوسانات قیمت کالاها و کاهش فصلی در برخی صنایع نسبت داد.
بلومبرگ اکونومیکس پیشبینی کرد که شاخص تولید ناخالص ملی (GDP) به کاهش خود برای هفتمین فصل متوالی ادامه خواهد داد. همچنین تحلیلگران سیتیگروپ اعلام کردند که انتظار میرود این شاخص تا سال ۲۰۲۵ منفی باقی بماند که طولانیترین دوره کاهش از اوایل دهه ۱۹۶۰ خواهد بود.
شاخص PPI چیست؟
PPI یا شاخص قیمت تولیدکننده (Producer Price Index)، معیاری برای اندازهگیری تغییرات قیمت کالاها و خدماتی است که تولیدکنندگان در مراحل اولیه تولید یا فروش دریافت میکنند. این شاخص تغییرات قیمت در سطح عمدهفروشی را نشان میدهد و شامل هزینههای مرتبط با مواد اولیه، کالاهای نیمهتمام و محصولات نهایی میشود، اما مالیاتها، هزینههای حملونقل و هزینههای فروش به مصرفکننده نهایی را شامل نمیشود. PPI بهعنوان یک شاخص پیشرو در اقتصاد شناخته میشود و میتواند روند تورم یا کاهش قیمتها را قبل از تأثیرگذاری بر مصرفکنندگان پیشبینی کند.
پاسخهای سیاستی و چشمانداز اقتصادی
در واکنش به دادههای ضعیف تورم، بازار سهام چین زیانهای اولیه خود را جبران کرد و شاخص CSI 300 پس از افت اولیه ۰/۵٪ به تعادل رسید.
شی جینپینگ ماه گذشته اعلام کرد که تحریک مصرف داخلی و تقاضا همچنان اولویت اصلی برای رهبری چین در سال ۲۰۲۵ باقی میماند. دولت تعهد داده است که از افزایش وامهای عمومی، هزینههای دولتی، و تسهیل پولی برای تحریک رشد استفاده کند. اقدامات شامل گسترش برنامههای یارانه برای کالاهای مصرفی و تأمین مالی برای ارتقاء تجهیزات صنعتی است. مقامات همچنین اعلام کردند که بخشهایی مانند اطلاعات الکترونیکی و ایمنی در محل کار به فهرست حمایتهای امسال اضافه خواهند شد.
اقتصاددانان، از جمله رابین شینگ از مورگان استنلی، هشدار دادند که احیای اقتصاد و معکوس کردن احساسات منفی ناشی از کاهش قیمتها زمانبر خواهد بود.
میشل لام، اقتصاددان ارشد چین در سوسیته جنرال، گفت که این اقدامات نگرانیهای کاهش قیمتها را برطرف نمیکند. او همچنین اشاره کرد که کاهش گسترده قیمتها در کالاهای مسکونی، خدمات و مراقبتهای بهداشتی قابل مشاهده است.
بانک مرکزی چین (PBOC) اعلام کرد که نرخ کند افزایش قیمتها احتمالاً دلایل بیشتری برای تسهیل سیاستهای پولی ایجاد میکند. مقامات همچنین اشاره کردند که آمادهاند تا سیاستهای تسهیلی بیشتری اعمال کنند، از جمله کاهش نرخ بهره و کاهش نسبت ذخیره موردنیاز بانکها برای آزادسازی پول برای وامدهی و سرمایهگذاری.
لین سونگ، اقتصاددان ارشد چین در ING بانک هنگ کنگ، گفت که ما انتظار نداریم گزارش CPI به تنهایی محرک اصلی برای تسهیل بیشتر بانک مرکزی چین باشد، اما قطعاً یک داده دیگر به دلایل موجود برای کاهش نرخ بهره و ذخایر بانکها در سال جاری اضافه میکند.